Η επάνοδος στην καθημερινότητα με υγιεινοδιαιτητικές συστάσεις προάσπισης του ανοσοποιητικού συστήματος και η σημασία της ιατρικής ανάλυσης σύστασης σώματος

Δεδομένων των συνθηκών που διανύουμε με την έξαρση των κρουσμάτων της αναπνευστικής νόσου, που προκαλείται από τον κορωνοϊό SARS-CoV-2, όπως χαρακτηρίστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η διατήρηση της βέλτιστης λειτουργίας του ανοσοποιητικού μας συστήματος θα πρέπει να αποτελεί βασικό στόχο όλων των ατόμων. Η τήρηση όλων των απαραίτητων μέτρων προσωπικής υγιεινής και η αποφυγή επαφής με άτομα που νοσούν ή άτομα που έχουν έρθει δυνητικά σε επαφή με νοσούντες (πιθανοί φορείς του ιού), αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές συστάσεις προφύλαξης του οργανισμού.^1,2 Από εκεί και πέρα, η τήρηση ενός εξατομικευμένου και ορθού υγιεινοδιαιτητικού μοντέλου καθ’όλη τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους αποτελεί τον καλύτερο σύμμαχο στην προαγωγή της βέλτιστης λειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος.^3-5

Ξεκινώντας, λοιπόν, με το κομμάτι ενίσχυσης της διατροφής σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, με απώτερο σκοπό τη στήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος, παρατίθονται ορισμένα χρήσιμα διατροφικά tips^3-5:

• Επαρκής πρόσληψη ενέργειας, πρωτεϊνών και μικροθρεπτικών συστατικών βάσει των εξατομικευμένων αναγκών του ατόμου.
• Αποφυγή κατανάλωσης τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος και ζάχαρη. Προτείνονται ως ενδιάμεσα σνακ φρούτα, ξηροί καρποί, σπιτικές μπάρες δημητριακών ή κάποιο σπιτικό γλύκισμα χαμηλό σε θερμίδες.
• Επαρκής κατανάλωση φρούτων και λαχανικών κατά τη διάρκεια της ημέρας. Συστήνεται η κατανάλωση 4-5 μερίδων ημερησίως. Προτιμήστε φρούτα και λαχανικά με έντονο χρώμα, καθώς είναι πλούσια σε πολυφαινόλες και διάφορα αντιοξειδωτικά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες A, C και E. Η κατανάλωση ροφημάτων υψηλής περιεκτικότητας σε πολυφαινόλες (π.χ. πράσινο τσάι, αφεψήματα με μούρα κτλ) θα μπορούσε να φανεί, επίσης, χρήσιμη.^4,5
• Επαρκής ενυδάτωση με τουλάχιστον 8-10 ποτήρια την ημέρα. Ειδικά, τις ημέρες που υφίσταται έντονη σωματική άσκηση, χρειάζεται κατάλληλη αναπλήρωση των απωλειών σε σωματικά υγρά.
• Περιορισμός κατανάλωσης αλκοόλ. Βάσει συστάσεων 1 μερίδα/ ημέρα (π.χ. 120 ml κρασί ή 330ml μπύρα ή 45 ml ποτό προϊόν απόσταξης, όπως ουίσκι, βότκα, τσίπουρο κτλ) για τις γυναίκες και 2 μερίδες/ημέρα για τους άνδρες.
• Διατήρηση καλών επιπέδων βιταμίνης D στον οργανισμό, ειδικά σε άτομα που έχουν έλλειψη των αποθεμάτων της βιταμίνης στον οργανισμό τους. Θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη η λήψη ενός διαιτητικού συμπληρώματος βιταμίνης D3 (1.000-4.000 IU/ημέρα), ειδικά τους χειμερινούς μήνες. Η δοσολογία θα πρέπει να προσαρμόζεται στις ανάγκες του ατόμου (π.χ. μεγαλύτερη δόση σε άτομα που έχουν εργαστηριακά διαπιστωμένη έλλειψη της βιταμίνης).⁶
• Η χρήση προβιοτικών (Lactobacillus ή/και Bifidobacterium) θα μπορούσε να βοηθήσει, πιθανώς, στη διατήρηση των καλών επιπέδων λειτουργίας του ανοσοποιητικού.⁷
• Περιστασιακή χρήση ενός δισκίου βιταμίνης C 1000 mg προτείνεται, ειδικά τους χειμερινούς μήνες, όταν υφίσταται σωματική κόπωση ή το άτομο νιώθει επιρρεπές στην εμφάνιση συμπτωμάτων λοίμωξης. Επίσης, η λήψη δισκίων Ψευδαργύρου (Zn) θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη σε αντίστοιχες περιπτώσεις.⁸
• Προσοχή στα έτοιμα γεύματα. Συστήνεται η προτίμηση γευμάτων που έχουν παρασκευαστεί σε υψηλές θερμοκρασίες και η κατανάλωση του γεύματος πριν κρυώσει. Αποφυγή κατανάλωσης ωμών λαχανικών εκτός σπιτιού.

Σε κάθε περίπτωση να τονισθεί ότι κανένα διαιτητικό συμπλήρωμα δεν θα πρέπει να υποκαθιστά το ισορροπημένο διαιτολόγιο. Η τήρηση ενός σωστού και εξατομικευμένου υγιεινοδιαιτητικού μοντέλου είναι ο βασικότερος σύμμαχος ενίσχυσης της λειτουργίας του ανοσοποιητικού. Επίσης, συστήνεται να θυμόμαστε πάντοτε, ότι οποιαδήποτε υπερβολική κατανάλωση διαιτητικών συμπληρωμάτων για μεγάλο και συνεχές χρονικό διάστημα ενδέχεται να επιφέρει αρνητικές επιπτώσεις σε συστήματα του οργανισμού, αναλόγως της φύσης του σκευάσματος και της υφιστάμενης κατάχρησης. Ως εκ τούτου συστήνεται έλλογη χρήση των διαιτητικών συμπληρωμάτων βάσει διαπιστωμένων χαμηλών αποθεμάτων του οργανισμού σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά.

Συνεχίζοντας με ορισμένες συστάσεις υιοθέτησης συμπεριφορών θωράκισης του ανοσοποιητικού συστήματος και διατήρησης της φυσικής κατάστασης, παρατίθονται τα ακόλουθα:

• Επαρκής ανάπαυση. Για τους ενήλικες, συστήνεται ύπνος διάρκειας 7-9 ωρών.⁹
• Διαχείριση των στρεσσογόνων συναισθημάτων. Η ύπαρξη έντονου στρες στην καθημερινότητα, φαίνεται να σχετίζεται με μειωμένη ικανότητα αντιμετώπισης λοιμώξεων σε στρεσογόνες περιόδους.¹⁰
• Διακοπή του καπνίσματος, καθώς εξασθενεί τη φυσική άμυνα του οργανισμού.¹¹
• Γενικά, προτείνεται αερόβια άσκηση μέτριας έντασης για τουλάχιστον 30 λεπτά 5 φορές την εβδομάδα (περπάτημα, ποδήλατο), καθώς και 2 φορές την εβδομάδα ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης στο σπίτι με λάστιχα ή βαράκια (ασκήσεις αντιστάσεων).^12,13 Ειδικότερα, ο ΠΟΥ αναφέρει στις συστάσεις του 75 λεπτά/εβδομάδα έντονη φυσική δραστηριότητα ή 150 λεπτά/εβδομάδα μέτριας έντασης άσκηση για ενήλικες, συμπεριλαμβανομένων των ασκήσεων ενδυνάμωσης του μυοσκελετικού συστήματος 2-3 ημέρες την εβδομάδα.¹⁴

Η επόμενη ημέρα μετά την παύση των μέτρων του κατ’οίκον περιορισμού, θα είναι αρκετά απαιτητική για όλους. Η απώλεια των ρυθμών της καθημερινότητας οδήγησε πολλά άτομα σε διαταραχή των διατροφικών τους συνηθειών, γεγονός, που έχει σημαντικό αντίκτυπο στο σωματικό βάρος και στη σύσταση σώματος. Επομένως, κρίνεται απαραίτητος ο επανέλεγχος τόσο της σύστασης σώματος (λιπομέτρηση, μέτρηση μυϊκής μάζας & σωματικών υγρών), όσο και λοιπών δεικτών υγείας με αξιόπιστο εξοπλισμό. Για παράδειγμα, ο ιατρικός εξοπλισμός seca, που διαθέτει το εργαστήριο Nutrilab, αποτυπώνει την κατάσταση της σωματικής υγείας και της αντιοξειδωτικής ικανότητας των κυττάρων, παράγοντες εξαιρετικά σημαντικοί για τη διατήρηση ενός ισχυρού ανοσοποιητικού συστήματος. Επίσης, η ιατρική ανάλυση σώματος με τον εξοπλισμό seca, δίνει στο άτομο τη δυνατότητα έγκαιρης ανίχνευσης σημείων υποσιτισμού, σαρκοπενίας και ελλιπούς θρέψης του οργανισμού, που πιθανώς, έκαναν την εμφάνιση τους κατά τη διάρκεια της παραμονής στο σπίτι, λόγω Covid-19.

Έτσι λοιπόν, η ταχεία ανίχνευση και αντιμετώπιση των αδύνατων σημείων στη σωματική και ψυχική κατάσταση του ατόμου είναι το πρώτο βήμα θωράκισης του ανοσοποιητικού συστήματος και ομαλής επανυιοθέτησης των καθημερινών ρυθμών με ασφάλεια.

Αναφορές

1. American Society for Nutrition. Making Health and Nutrition a Priority During the Coronavirus (COVID-19) Pandemic. March, 2020. Available at: https://nutrition.org/making-health-and-nutrition-a-priority-during-the-coronavirus-covid-19-pandemic/
2. Michael Belingheri, Maria Emilia Paladino, Michele Augusto Riva, COVID-19: Health prevention and control in non-healthcare settings, Occupational Medicine, Volume 70, Issue 2, March 2020, Pages 82–83, https://doi.org/10.1093/occmed/kqaa048
3. Calder PC, Carr AC, Gombart AF, Eggersdorfer M. Optimal nutritional status for a well-functioning immune system is an important factor to protect against viral infections.
4. Faber J, Van Helvoort AL, Van Norren K, Vos AP, Hageman RJ, Van Limpt CJ, inventors; Nutricia NV, assignee. Nutritional composition for improving the mammalian immune system. United States patent US 10,449,248. 2019 Oct 22.
5. Nieman DC, Mitmesser SH. Potential impact of nutrition on immune system recovery from heavy exertion: a metabolomics perspective. Nutrients. 2017 May;9(5):513.
6. Tangpricha V, Lukemire J, Chen Y, Binongo JN, Judd SE, Michalski ES, Lee MJ, Walker S, Ziegler TR, Tirouvanziam R, Zughaier SM. Vitamin D for the Immune System in Cystic Fibrosis (DISC): a double-blind, multicenter, randomized, placebo-controlled clinical trial. The American journal of clinical nutrition. 2019 Mar 1;109(3):544-53.
7. Galdeano CM, Cazorla SI, Dumit JM, Vélez E, Perdigón G. Beneficial effects of probiotic consumption on the immune system. Annals of Nutrition and Metabolism. 2019;74(2):115-24.
8. Gombart AF, Pierre A, Maggini S. A Review of Micronutrients and the Immune System–Working in Harmony to Reduce the Risk of Infection. Nutrients. 2020 Jan;12(1):236.
9. Spiegel, K., Sheridan, J.F., and Van Cauter, E. Effect of sleep deprivation on response to immunization. J Am Med Assoc. 2002; 288: 1471–1472.
10. Stress Weakens the Immune System, American Psychological Association, February 23, 2006, https://www.apa.org/research/action/immune?fbclid=IwAR2vzsiXBKeTUjs_5-vF84ubY2-kU_tjCf_MLgs0S_PjONzhigPdJYYMISU
11. Qiu F, Liang CL, Liu H, et al. Impacts of cigarette smoking on immune responsiveness: Up and down or upside down?. Oncotarget. 2017;8(1):268–284. doi:10.18632/oncotarget.13613
12. Global Strategy on Diet, Physical Activity and Health, World Health Organization, 2011, Available at: https://www.who.int/dietphysicalactivity/factsheet_adults/en/
13. Williams NC, Killer SC, Svendsen IS, Jones AW. Immune nutrition and exercise: narrative review and practical recommendations. European journal of sport science. 2019 Jan2;19(1):49-61.
14. Hammami A, Harrabi B, Mohr M, Krustrup P. Physical activity and coronavirus disease 2019 (COVID-19): specific recommendations for home-based physical training. Managing Sport and Leisure. 2020 Apr 21:1-6.

Επιστημονική Ομάδα Nutrilab 

Δρ. Mπάρδης Κων/νος : Eπιστημονικός Υπεύθυνος Nutrilab : 

Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου - Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας & Διατροφής 

www.nutrilab.gr

E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Τηλ: 210 300 3535

Fax: 210 72 92 666