Εισαγωγικά Στοιχεία
Η Γαστροοισοφαγική Παλινδρομική Νόσος (ΓΟΠΝ) είναι μια διαταραχή του ανώτερου πεπτικού συστήματος, η οποία χαρακτηρίζεται από παλινδρόμηση όξινου γαστρικού περιεχομένου από το στομάχι στον οισοφάγο. Η ΓΟΠΝ οφείλεται σε δυσλειτουργία του κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα (ΚΟΣ), μιάς δομής που φυσιολογικά λειτουργεί ως φραγμός μεταξύ οισοφάγου και στομάχου. Η ΓΟΠΝ συνοδεύεται από χαρακτηριστικά συμπτώματα, όπως κάψιμο ή πόνο στο θώρακα, αναγωγή όξινου περιεχομένου προς το στόμα και μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει αίσθηση κόμπου στο λαιμό, βήχα ή αλλοίωση της φωνής, μεταξύ διαφόρων άλλων συμπτωμάτων. Η αντιμετώπιση γίνεται με φαρμακευτική αγωγή. Στα μη φαρμακευτικά μέσα αντιμετώπισης, σημαντική συμβολή έχουν οι αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής. Στη συνέχεια περιγράφονται οι σημαντικότερες αυτών.
Περιορισμός συγκεκριμένων τροφών
Συμβουλές για αντιμετώπιση ΓΟΠΝ
· Aπώλεια σωματικού βάρους. Η απώλεια βάρους συτήνεται σε όλους τους ασθενείς που έχουν αυξημένο σωματικό βάρος, διότι αυτό ευνοεί την παλίνδρομη ροή του γαστρικού περιεχομένου προς τον οισοφάγο.
· Μικρά συχνά γεύματα. Προσπαθήστε να καταναλώνετε μικρά και συχνά γεύματα (π.χ. 3 κυρίως γεύματα και 2-3 ενδιάμεσα γευματίδια). Ο λόγος που τα μεγάλα γεύματα πρέπει να αποφεύγονται είναι διότι ευνοούν τη διάταση του στομάχου και κατ’ επέκταση την παλινδρόμηση της τροφής από το στομάχι στον οισοφάγο.
· Αποφυγή κατάκλισης για 2-3 ώρες μετά τα γεύματα. Κατά την κατάκλιση, είναι ωφέλιμη η ανύψωση κορμού και κεφαλιού, καθώς η βαρύτητα βοηθά να επιστρέφουν τα γαστρικά υγρά στο στομάχι.Δοκιμάστε να ανυψώσετε το κεφάλι κατά 20 περίπου εκατοστά. Επίσης, κάποιους ασθενείς βοηθά η κατάκλιση στο αριστερό πλευρό.
· Αποφυγή σωματικής δραστηριότητας μετά τα γεύματα. Παράλληλα, συστήνεται αποφυγή επικύψεων και ανύψωσης βαρέων αντικειμένων.
· Αποφυγή κατανάλωσης αλκοόλ και καπνίσματος, διότι επιδεινώνουν τα συμπτώματα της νόσου.
· Αποφυγή αυξημένης κατανάλωσης λιπαρών τροφών. Τα λιπαρά τρόφιμα (τηγανητά, γλυκά, κρέμα γαλακτος και λιπαρές σως, κρέας και γαλακτοκομικά με αυξημένη περιεκτικότητα σε λίπος κ.α.) ευνοούν τη χαλάρωση του ΚΟΣ και επιπλέον, καθυστερούν την κένωση του στομάχου από την τροφή.
· Αποφυγή γλυκών που περιέχουν σοκολάτα. Η κατανάλωση σοκολάτας πρέπει να περιορίζεται από τα άτομα που εμφανίζουν ΓΟΠΝ, αφενός λόγω της λιπαρής της σύνθεσης και αφετέρου, λόγω της περιεκτικότητάς της σε συγκεκριμένες ουσίες που ευνοούν τη χαλάρωση του ΚΟΣ.
· Χρήση μαστίχας μετά τα γεύματα. Η συγκεκριμένη πρακτική είναι βοηθητική για αρκετούς ασθενείς, καθώς η χρήση της μαστίχας διεγείρει την έκκριση και την κατάποση σιέλου, συμβάλλοντας έτσι στην πρόληψη της παλινδρόμησης γαστρικού περιεχομένου στον οισοφάγο.
· Αποφύγετε να φοράτε πολύ στενά ρούχα ή ζώνες, λόγω της πίεσης που ασκούν στο στομάχι.
Υπάρχουν συγκεκριμένα τρόφιμα, η κατανάλωση των οποίων ενδέχεται να επιδεινώνει τα συμπτώματα της ΓΟΠΝ. Αυτά είναι :
· Ανθρακούχα ροφήματα
· Χυμοί εσπεριδοειδών και χυμός ντομάτας
· Καφές
· Δυόσμος, Μέντα
· Σκόρδο, Κρεμμύδι
· Διάφορα καρυκεύματα
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι η ανοχή στα συγκεκριμένα τρόφιμα διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Έτσι, δεν απαιτείται περιορισμός όσων από αυτά δεν εντείνουν τα συμπτώματά σας! Για να ελέγξετε εάν κάποια από αυτά τα τρόφιμα σας προκαλούν γαστρεντερικά συμπτώματα, χρειάζεται να διατηρήσετε ένα ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων για τουλάχιστον 1 εβδομάδα. Σε αυτό θα καταγράφετε την κατανάλωση τροφής καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, με παράλληλη καταγραφή των ωρών των γευμάτων και των όποιων γαστρεντερικών συμπτωμάτων αντιμετωπίζετε.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1) Corley DA and Kubo A. Body mass index and gastroesophageal reflux disease: a systematic review and meta-analysis. Am J Gastroenterol. 2006 Nov;101(11):2619-28.
2) Festi D, Scaioli E, Baldi F, Vestito A, Pasqui F, Di Biase AR and Colecchia A. Body weight, lifestyle, dietary habits and gastroesophageal reflux disease. World J Gastroenterol. 2009 Apr 14;15(14):1690-701.
3) Fox M, Barr C, Nolan S, Lomer M, Anggiansah A and Wong T. The effects of dietary fat and calorie density on esophageal acid exposure and reflux symptoms. Clin Gastroenterol Hepatol. 2007 Apr;5(4):439-44.
4) Kaltenbach T, Crockett S and Gerson LB. Are lifestyle measures effective in patients with gastroesophageal reflux disease? An evidence-based approach. Arch Intern Med. 2006 May 8;166(9):965-71.
5) Moazzez R, Bartlett D and Anggiansah A. The effect of chewing sugar-free gum on gastro-esophageal reflux. J Dent Res. 2005 Nov;84(11):1062-5.
6)Nwokediuko SC. Current Trends in the Management of Gastroesophageal Reflux Disease: A Review. ISRN Gastroenterology. 2012;2012:391631.
Γκζά Αναστασία & Στρογγυλού Ευαγγελία - Πτυχιούχοι Χαροκοπείου Πανεπιστημίου - Διαιτολόγοι - Διατροφολόγοι - Επιστημονικοί Συνεργάτες Nutrilab
Επιστημονική Επιμέλεια Άρθρου: Δρ. Mπάρδης Κων/νος – Εργοφυσιολόγος - Διδάκτωρ Αθλητική Διατροφής
Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου – Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας & Διατροφής
Μεταδιδακτορικός Ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Αρκάνσας των ΗΠΑ – Human Performance Lab - Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
E-mail: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
Τηλ: 210 300 3535
Fax: 210 72 92 666
www.nutrilab.gr