Το κλειδί της επιτυχίας στην αύξηση της αθλητικής σας απόδοσης δεν είναι μόνο το σωστό προπονητικό και διατροφικό πλάνο, αλλά και η κατάλληλη ένδυσή σας. Μελέτες τα τελευταία χρόνια αποδεικνύουν ότι η ενδυμασία με ρούχα με διαβαθμισμένη συμπίεση (συμπιεστικά ρούχα), επιτυγχάνει ελεγχόμενη άσκηση πίεσης σε συγκεκριμένα μέλη του σώματος, με έναν ισορροπημένο και ακριβή τρόπο, επιταχύνοντας τη ροή του αίματος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αποτελεσματικότερη διοχέτευση οξυγόνου στους μύες που ασκούνται, βελτιώνοντας, κυρίως, το βαθμό της αποκατάστασής μετά την άσκηση.
Σας παραθέτουμε κάποιες από τις πιο σημαντικές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε αθλητές, κυρίως ποδηλασίας, στις οποίες διαπιστώθηκαν ευεργετικές επιδράσεις σε φυσιολογικούς δείκτες κόπωσης, όταν οι ασκούμενοι φορούσαν συμπιεστικά ρούχα στο στάδιο της αποκατάστασης.
Συγκεριμένα, η μελέτη του Chatard το 2004 εξέτασε το βαθμό αποκατάστασης 12 προπονημένων ηλικιωμένων αθλητών ποδηλασίας οι οποίοι πραγματοποίησαν 2 φορές πεντάλεπτη μέγιστη άσκηση και στη συνέχεια, 80 λεπτά αποκατάσταση. Κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης οι ποδηλάτες φόρεσαν την πρώτη φορά το συμπιεστικό ρούχο ενώ την δεύτερη όχι. Η μελέτη έδειξε ότι, κατά τη διάρκεια της αποκατάστασης, η συγκέντρωση γαλακτικού οξέως και οι τιμές του αιματοκρίτη των ποδηλατών που φορούσαν το συμπιεστικό ρούχο ήταν στατιστικά σημαντικά μικρότερες.
Ο Bernhardt το 2005 εξέτασε 13 υγιείς εθελοντές μελετώντας την ιδιοδεκτικότητα των ισχίων με την εφαρμογή των συμπιεστικών ρούχων στους αθλητές. Εξέτασε την κάμψη, την απαγωγή και την υπερέκταση των ισχίων, την παραγωγή ισχύος των ποδιών, την ευκινησία και την εκρηκτικότητα. Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα συμπιεστικά ρούχα που καλύπτουν την περιοχή του ισχίου δρουν προστατευτικά, προσφέροντας καλύτερη υποστήριξη και σταθερότητα, μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο τις πιθανότητες τραυματισμού.
Επιπλέον, η μελέτη των Duffield & Portus το 2007 εξέτασε 10 άντρες αθλητές του κρίκετ, υποβάλλοντάς τους σε πρωτοκόλλα άσκησης με συνεχόμενα σπριντ. Η μελέτη αυτή δεν έδειξε καλύτερη απόδοση στα σπριντ των εθελοντών που φορούσαν τα συμπιεστικά ρούχα σε σχέση με αυτούς που δεν τα φορούσαν. Όμως, στο στάδιο της αποκατάστασης, μετρήσεις που έγιναν 24 ώρες μετά την άσκηση σε δείκτες κόπωσης έδειξαν αντίθετα αποτελέσματα. Δηλαδή, υπέδειξαν την πιθανότητα τα ρούχα αυτά να μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν ένα εργαλείο μείωσης των μυϊκών μικροτραυματισμών (τραύμα) μετά την άσκηση και του αντιλαμβανόμενου άλγους.
Στην μελέτη των Berry & Murray εξετάστηκαν 12 άντρες αθλητές υψηλού επιπέδου, πραγματοποιώντας τεστ μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου σε δαπεδοεργόμετρο και σε ποδηλατοεργόμετρο. Επιπλέον, μετρήθηκε η κατανάλωση οξυγόνου κατά την περίοδο της αποθεραπείας. Τα αποτελέσματα έδειξαν μεγάλη μείωση της παραγωγής γαλακτικού οξέως, της τάξεως των 14%, με μέτρηση που έγινε στα 15 λεπτά μετά την άσκηση, όταν οι αθλητές φορούσαν τα συμπιεστικά ρούχα.
Σημειώνουμε οτι φαινόμενο το οποίο παρατηρείται συχνά σε αθλητές που γυμνάζονται με υψηλή ένταση καθώς και σε αγύμναστα άτομα που συμμετέχουν σε κάποιες αθλητικές δραστηριότητες είναι ο καθυστερημένος µυϊκός πόνος (KMΠ). O KMΠ εµφανίζεται συνήθως 24 ώρες µετά την άσκηση και κορυφώνεται µεταξύ 24 και 72 ώρες µετά το τέλος της άσκησης. Έτσι λοιπόν το 2013 στην μετανάλυση της Hillυποδεικνύεται η χρησιμότητα των συμπιεστικών ενδυμάτων στην φάση της αποκατάστασης, κάτι που φάνηκε στις περισσότερες από τις επιστημονικές μελέτες που μας παρουσιάζει και σε διάφορα αθλήματα. Oι μετρήσεις στους διάφορους δείκτες κόπωσης έγιναν στις 24, 48 ή 72 ώρες μετά την άσκηση.
Tα αποτελέσματα της μετα-ανάλυσης μας δείχνουν ότι η χρήση των ενδυμάτων συμπίεσης φαίνεται να μειώνει μερικά από τα αρνητικά συμπτώματα που σχετίζονται με την επίδραση του καθυστερημένου µυϊκού πόνου (μικροτραυματισμών) στην αθλητική απόδοση. Αυτά τα ευρήματα έχουν σημασία τόσο για τους αθλητές υψηλού επιπέδου όσο και για τον υπόλοιπο πληθυσμό που θέλει να χρησιμοποιήσει τα συγκεκριμένα ενδύματα.
Κλείνοντας, αξίζει επίσης να αναφέρουμε οτι η επιστηομινική κοινότητα τονίζει την αναγκαιότητα εξατομίκευσης στην επιλογή του μεγέθους των συμπιεστικών ρούχων. Όπως αναφέρεται, όταν η επιλογή του μεγέθους είναι γενικευμένη, δηλαδή βασίζεται μόνο στο Δείκτη μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ενός ατόμου, είναι πιθανό το συμπιεστικό ένδυμα να μην επιφέρει τη μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα στην αποκατάσταση των μυικών μικροτραυματισμών με τά την άσκηση. Δεδομένου, λοιπόν, ότι στις περισσότερες μελέτες που έχουν γίνει, η πίεση που ασκούταν στο σώμα των αθλητών από τα συμπιεστικά ενδύματα δεν μετρήθηκε απευθείας, ειναι πιθανό οτι ορισμένοι αθλητές δεν φορούσαν το καταλληλότερο για εκείνους συμπιεστικό ένδυμα και άρα δε δέχτηκαν τη βέλτιστη συμπίεση απο το ρούχο. Το γεγονός αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει τις παρατηρούμενες διαφορές στα αποτελέσματα μεταξύ των διαφόρων επιστημονικών ερευνών.
Με σκοπό την εξατομίκευση του μεγέθους των συμπιεστικών ρούχων, ορισμένες εταιρίες σήμερα, λαμβάνουν υπόψη όχι μόνο τις ανθρωπομετρικές μετρήσεις του ύψους, του βάρους και των περιμέτρων σε διάφορες μυϊκές ομάδες αλλά και την τεχνολογία του 3Dscanning, έτσι ώστε να καταλήξουν στην επιλογή της ιδανικής συμπίεσης για το σωματότυπο του κάθε αθλητή. Η πρωτοποριακή τεχνολογία του 3Dscanning, απεικονίζει την τρισδιάστατη μορφή του σώματος του αθλητή και με χρήση μιας βάσης δεδομένων που δημιουργείται από μετρήσεις 3Dscanningεκατοντάδων ατόμων, συμβάλλει στο να παράγονται συμπιεστικά ρούχα προσαρμοσμένα στο σωματότυπο του κάθε αθλητή, με αποτέλεσμα να εξασφαλίζουν μεγαλύτερη ακρίβεια διαβαθμισμένης συμπίεσης κατά μήκος των μυϊκών ομάδων.
Βιβλιογραφικές Πηγές
1. Berry MJ, McMurray RG. Effects of graduated compression stockings on blood lactate following an exhaustive bout of exercise. Am J Phys Med. 1987 Jun;66(3):121-32.
2. Bernhardt T, Anderson GS. Influence of moderate prophylactic compression on sport performance. J Strength Cond Res. 2005 May; 19 (2): 292-7.
3. Chatard, JC, Atlaoui, D. et al. 2004, ‘Elastic stockings, performance and leg pain recovery in 63-year-old sportsmen’,European Journal of Applied Physiology, 93(3), pp. 347–52.
4. Duffield R and Portus M. (2007) Comparison of three types of full-body compression garments on throwing and repeat-sprint performance in cricket players. Br J Sports Med 41: 409-414.
5. Hill J, Howatson G, van Someren K, Leeder J, Pedlar C. Compression garments and recovery from exercise-induced muscle damage: a meta-analysis. Br J Sports Med 2013;0:1-
Δρ. Mπάρδης Κων/νος – Εργοφυσιολόγος - Διδάκτωρ Αθλητική Διατροφής
Διδάκτωρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου – Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας & Διατροφής
Μεταδιδακτορικός Ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Αρκάνσας των ΗΠΑ – Human Performance Lab - This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
E-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Τηλ: 210 300 3535
Fax: 210 72 92 666
www.nutrilab.gr
